بواسیر یا هموروئید خونریزی دهنده با خونریزی هنگام دفع مدفوع یا بعد از آن مشخص می‌شود. این عارضه در اثر تورم و التهاب رگ‌های خونی در ناحیه مقعد و رکتوم ایجاد می‌شود و میتواند با علائمی مانند درد، خارش و سوزش همراه باشد. بواسیر معمولا خطرناک نیست و با درمان‌های خانگی و پزشکی قابل بهبود است که در ادامه این مقاله به طور جامع به بررسی این عارضه می‌پردازیم و راهکارهای پیشگیری و درمان آن را شرح می‌دهیم.
منظور از بواسیر خونریزی دهنده چیست؟
بواسیر یا هموروئید به تورم و التهاب رگ‌های خونی در ناحیه مقعد گفته می‌شود که میتواند با خونریزی از مقعد همراه باشد. این عارضه میتواند به دو صورت داخلی و خارجی باشد:
- بواسیر داخلی در داخل مقعد قرار داشته و معمولا بدون درد است، همچنین خونریزی حین یا بعد از دفع مدفوع شایع‌ترین علامت آن است.
- بواسیر خارجی اما در زیر پوست اطراف مقعد قرار دارد و درد بیشتری برای بیمار به همراه داشته و حتی ممکن است باعث ایجاد توده سفت در اطراف مقعد شود.
✍️ بیشتر بخوانید: خونریزی بعد از عمل هموروئید
آیا بواسیر خونریزی دهنده خطرناک است؟
به طور کلی بواسیری که خونریزی میکند عموما خطرناک نیست، اما در صورت عدم درمان هموروئید میتواند منجر به عوارضی مانند کم‌خونی و ایجاد مشکلات شایع درگیر با آن شود. همچنین، خونریزی از مقعد میتواند نشانه مشکلات جدی‌تری مانند سرطان روده باشد. بنابراین، در صورت مشاهده خون در مدفوع، حتما به پزشک مراجعه کنید.
علل شایع ایجاد بواسیر
- یبوست مزمن و فشار زیاد هنگام دفع مدفوع میتواند باعث تورم و التهاب رگ‌های خونی شود.
- زور زدن و فشار آوردن هنگام دفع مدفوع میتواند به رگ‌های خونی آسیب برساند.
- تغییرات هورمونی و افزایش فشار در ناحیه لگن در دوران بارداری میتواند باعث ایجاد بواسیر شود.
- اضافه وزن و چاقی میتواند فشار بیشتری به ناحیه مقعد وارد کند.
- نشستن طولانی مدت میتواند باعث فشار بر روی رگ‌های خونی در ناحیه مقعد شود.
- اسهال مزمن میتواند باعث تحریک و التهاب رگ‌های خونی شود.
- در برخی موارد، بواسیر میتواند ارثی باشد.
علائم شایع بواسیر خونی
علائم بواسیر در افراد مختلف، از نظر شدت و نوع متفاوت است؛ برخی فقط خونریزی دارند و برخی ترکیبی از علائمی که در ادامه عنوان شده را تجربه می‌کنند. در صورت مشاهده هر نوع خونریزی از مقعد، حتی اگر کم باشد حتما به پزشک مراجعه کنید، زیرا میتواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر مانند سرطان روده باشد.
↲ خونریزی از مقعد
این علامت شایع‌ترین نشانه بواسیر داخلی است. خون معمولا بعد از دفع مدفوع و به صورت خون روشن دیده می‌شود. مقدار خون میتواند از چند قطره تا مقدار بیشتر باشد.
↲ درد
درد در ناحیه مقعد میتواند خفیف تا شدید باشد. این احساس درد بعد از عمل هموروئید هنگام دفع مدفوع یا نشستن بدتر می‌شود و حتی برخی از افراد ممکن است در طول روز نیز درد داشته باشند.
↲ خارش
خارش در ناحیه مقعد نیز از علائم شایع بواسیر است و میتواند بسیار آزاردهنده باشد.
↲ سوزش
سوزش در ناحیه مقعد نیز ممکن است همراه با سایر علائم باشد.
↲ تورم
تورم و احساس وجود توده در اطراف مقعد از علائم بواسیر خارجی است. در بواسیر داخلی، تورم معمولا قابل مشاهده نیست ولی احساس پری در مقعد از علائم هموروئید داخلی است.
روند تشخیص بواسیر خونریزی دهنده
تشخیص بواسیر معمولا با معاینه فیزیکی توسط پزشک انجام می‌شود. در برخی موارد ممکن است پزشک از روش‌های دیگری مانند آندوسکوپی (مشاهده داخل مقعد با استفاده از یک لوله کوچک) یا سیگموئیدوسکوپی (مشاهده بخش پایین روده بزرگ) برای بررسی دقیق‌تر استفاده کند تا با توجه به شرایط و وضعیت دقیق بیمار بهترین روش درمانی در برنامه قرار گیرد.
درمان بواسیر در خانه
در بسیاری از موارد، بواسیر با درمان‌های خانگی قابل بهبود است البته این روند درمان هموروئید به هیچ وجه نباید خودسرانه در پیش گرفته شود و باید حتما تحت نظرپزشک انجام شود. بهترین متخصص بیماری های نشیمنگاهی بعد از بررسی علائم و وضعیت شما ترکیبی از درمان‌هایی که در ادامه عنوان شده را در کنار درمان های پزشکی و دارویی در نظر خواهد گرفت:
- قرار دادن کمپرس سرد روی ناحیه مقعد میتواند به کاهش درد و تورم و در نتیجه خونریزی کمک کند.
- نشستن در آب گرم به مدت 15-20 دقیقه چند بار در روز که به حمام سیتز نیز معروف است، میتواند به تسکین علائم کمک کند.
- استفاده از پماد آنتی هموروئید مقعدی که حاوی داروهای بی‌حس کننده یا ضد التهاب هستند، میتواند به کاهش درد و خونزیزی و خارش کمک کند.
- رعایت رژیم غذایی هموروئید بواسیر و مصرف غذاهای پرفیبر و ملین میتواند به جلوگیری از یبوست و بهبود حرکات روده کمک کند.
- نوشیدن آب کافی به نرم شدن مدفوع و جلوگیری از یبوست کمک میکند.
درمان‌های پزشکی بواسیرخونریزی دهنده
در اغلب موارد که شدت بیماری کم است، درمان های خانگی به تنهایی یا در کنار دارودرمانی جزئی کفایت می‌کنند اما در صورتی که درمان‌های خانگی بواسیر موثر نباشند، پزشک روش‌های دیگری برای درمان بواسیر در نظر خواهد گرفت؛
↲ دارو درمانی برای هموروئید
داروهایی مانند ملین‌ها، مسکن‌ها و داروهای ضد التهاب می‌توانند به تسکین علائم و کاهش خونریزی کمک کنند.
↲ اسکلروتراپی بواسیر خونریزی دهنده
تزریق یک ماده شیمیایی به رگ‌های خونی میتواند باعث بسته شدن و کوچک شدن آنها شود.
↲ لیزر هموروئید خونریزی دهنده
استفاده از لیزر برای سوزاندن و از بین بردن رگ‌های خونی متورم.
↲ جراحی بواسیر
در موارد شدید، ممکن است جراحی برای برداشتن بواسیر انجام شود.
راهکارهای پیشگیری از بواسیر خونریزی دهنده
- مصرف غذاهای پرفیبر از جمله میوه، سبزیجات و غلات سبوس‌دار به جلوگیری از یبوست کمک میکند.
- نوشیدن آب کافی به نرم شدن مدفوع و جلوگیری از یبوست کمک میکند.
- داشتن ورزش منظم میتواند به بهبود حرکات روده و جلوگیری از یبوست کمک کند.
- درمان یبوست و جلوگیری از درگیری با آن میتواند از ایجاد بواسیر جلوگیری کند.
- از نشستن طولانی مدت خودداری کنید و در صورت لزوم، هر چند وقت یکبار استراحت کنید.
چه زمانی برای بواسیر به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائمی چون خونریزی شدید از مقعد، درد شدید در ناحیه مقعدِ تغییر در عادات روده و عدم بهبود علائم اولیه با درمان‌های خانگی رایج باید در اسرع وقت به پزشک جراح مراجعه کنید تا برنامه درمانی مناسب برای بهبودی هرچه سریع‌تر شما و جلوگیری از درگیری با عوارض عدم درمان هموروئید برایتان اتخاذ گردد.
بواسیر خونی عارضه‌ای شایع اما قابل کنترل..
بواسیری که خونریزی میکند یک عارضه شایع است که میتواند آزاردهنده باشد. با این حال، با رعایت نکات بهداشتی و در صورت لزوم، مراجعه به پزشک، می‌توان این عارضه را درمان و از آن پیشگیری کرد. در صورت مشاهده هرگونه علامت مشکوک، حتما به پزشک مراجعه کنید تا با بررسی و پیگیری درمان به موقع از بروز خطرات احتمالی آن جلوگیری کنید و سلامت خود را سریع‌تر بدست آورید.
*~ سوالات متداول درباره بواسیر خونریزی دهنده ~*
بله، خونریزی از بواسیر معمولا با درمان‌های خانگی و پزشکی قابل درمان است.
بله، با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله می‌توان از ایجاد بواسیر خونی پیشگیری کرد.
برای بند آوردن خون بواسیر، از کمپرس سرد، حمام سیتز و پمادهای موضعی استفاده کنید. تغذیه مناسب و پرفیبر داشته باشید و در صورت ادامه خونریزی حتما به پزشک مراجعه کنید.
برخی از درمان‌های گیاهی مانند استفاده از آلوئه ورا، فندق افسونگر و برخی گیاهان دیگر می‌توانند به تسکین علائم بواسیر و کاهش التهاب کمک کنند. با این حال، توجه داشته باشید که این درمان‌ها جایگزین درمان‌های پزشکی نیستند و در صورت لزوم باید با پزشک مشورت شوند.
بهترین دارو برای بواسیری که خونریزی میکند، بستگی به شدت علائم و نوع بواسیر دارد. پزشک شما میتواند با توجه به شرایط موجود، داروهای مناسبی مانند پمادهای موضعی، داروهای ضد التهاب یا داروهای دیگر را تجویز خواهد کرد. خوددرمانی و استفاده از داروهای خودسرانه میتواند عوارض داشته باشد، بنابراین حتماً با پزشک متخصص جراحی عمومی خود مشورت کنید.