هموروئید یا بواسیر ترومبوزه یک تورم و التهاب بسیار دردناک در مقایسه با سایر انواع بواسیر است که در نتیجه احتباس و لخته شدن خون در بافت های بواسیر داخلی یا خارجی ایجاد می شود. در حقیقت این بواسیر از هموروئید داخلی یا خارجی به وجود می آید که یکی از عوارض و آسیب های بی توجهی به درمان محسوب می شود. بواسیر ترومبوزه معمولا با درد شدید همراه است. این بیماری عوارض جدی تری برای سلامتی ایجاد کرده و علاوه بر آن مانع اساسی برای تداوم کار و امور روزمره زندگی است. به منظور آشنایی بیشتر با علل، علائم و درمان هموروئید ترومبوزه تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
بواسیر ترومبوزه چیست؟
به طورکلی، بواسیر بیماری بافت های هموروئیدی طبیعی ناحیه مقعد است که منجر به التهاب و درد در ناحیه می شود و با خونریزی روشن در سطح مدفوع همراه است. بواسیر ناشی از فشار شدید و مداوم بر ناحیه مقعد و عضلات کف لگن است که باعث ضعیف شدن دیواره سیاهرگها وگشاد شدن و احتباس خون داخل آنها می شود.
هموروئید ترومبوزه (thrombosed hemorrhoid) در نتیجه لخته شدن خون در بافت های بواسیر داخلی یا خارجی ایجاد می شود که اکثرا دردناک است. جالب است بدانید که کلمه ترومبوز (thrombose) به معنای لخته شدن خون است. این بیماری می تواند فعالیت های روزانه مانند راه رفتن، نشستن یا رفتن به توالت برای اجابت مزاج را مختل کرده و باعث ناراحتی شود.
علت هموروئید ترومبوزه
عروق بسیاری در ناحیه مقعد وجود دارند. هنگامی که این رگ های خونی بزرگ شوند، می توانند هموروئید ایجاد کنند. همان طور که اشاره شد، بواسیر ترومبوزه زمانی رخ می دهد که هموروئید داخلی یا خارجی با لخته های خون پر شود. از مهمترین دلایل بروز این نوع بواسیر عبارتند از:
- غفلت طولانی مدت از درمان هموروئید
- نشستن برای مدت طولانی
- اسهال و یا یبوست حاد
- بلند کردن اجسام سنگین و زایمان
علائم و نشانه های هموروئید ترومبوزه
این بیماری علائمی بسیار شبیه به علائم هموروئید داخلی و خارجی دارد، و در صورت عدم درمان بدتر می شود. علائم و نشانه های بواسیر ترومبوزه عبارتند از:
- بزرگ شدن و سفت شدن ناگهانی توده همورویید خارجی همراه با درد شدید
- توده های متورم و دردناک در مقعد به رنگ تیره که به لمس حساس هستند.
- درد شدید در مقعد یا اطراف آن
- خارش و تحریک پوست
- مشکل در نشستن، راه رفتن و دفع مدفوع
- سابقه اسهال یا یبوست حاد در طول چند روز گذشته
- هموروئید ترومبوزه ممکن است باعث ایجاد آبسه در اطراف مقعد یا به اصطلاح آبسه مقعدی شود که مانع اصلی برای کار کردن، نشستن و راه رفتن طبیعی به شمار می رود.
- با پاره شدن هموروئید خونریزی شدید میتواند ایجاد شود.
هموروئید ترومبوزه چگونه تشخیص داده می شود؟
معاینه فیزیکی معمولاً برای تشخیص این نوع از هموروئید کفایت می کند، اما گاهی اوقات ممکن است برای رد سایر مشکلات مانند سرطان روده، نیاز به انجام آزمایشات دیگری باشد. در معاینه بالینی پزشک هرگونه برآمدگی یا تومور در ناحیه آسیب دیده را بررسی می کند. گاهی برای رد مشکلات دیگر داخل روده انجام سونوگرافی سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی لازم میباشد .
درمان هموروئید ترومبوزه
به طور کلی، درمان های متعددی برای این نوع از بواسیر وجود دارد، اما انتخاب درمان مناسب به زمان مراجعه و شروع آن بستگی خواهد داشت. درمان بواسیر ترومبوزه به شرح زیر است:
درمان در 3 روز اول بروز هموروئید ترومبوزه
اگر بیمار در طی 72 ساعت ابتدایی پس از بروز هموروئید لخته شده یا همان ترومبوز مراجعه کند، بهترین روش برداشتن کامل همورویید ترومبوزه شامل لخته و عروق خونی است. این جراحی به روش سنتی و بی هوشی عمومی قابل انجام است. همچنین، می توان به جای عمل کامل با بیحسی موضعی برشی روی لخته ایجاد کرده و لخته را تخلیه کرد.
در روش تخلیه لخته با برش جراحی بر خلاف جراحی کامل هموروئید پس از مدتی امکان عود یا بازگشت مجدد لخته خون وجود دارد. همچنین برای برداشتن کامل بواسیر لخته شده از جراحی هموروئید با لیزر استفاده می شود که درصد موفقیت بالاتر و احتمال عود بسیار کمتری دارد. از دیگر روش های درمان هموروئید ترومبوزه می توان به فوتوکواگولیشن با IRC اشاره کرد که در آن پاگه سریع تر جمع می شود.
درمان پس از 3 روز اول بروز هموروئید ترومبوزه
روش درمانی فوق در صورتی موثر است که چند روز پس از ظهور لخته های خون در بواسیر انجام شود. اگر بیمار در طی 72 ساعت ابتدایی پس از بروز لخته خون برای درمان اقدامی نکند، لخته های داخل هموروئید ترومبوزه بسیار سفت شده و به بافت می چسبند. در چنین، شرایطی امکان تخلیه لخته خون وجود نداشته و تورم زیادی در ناحیه ایجاد می شود.
اگرچه امکان جراحی کامل با بیهوشی یا لیزر وجود دارد، اما به دلیل تورم زیاد توصیه نمی شود. به همین علت بیمار باید اقدامات غیر جراحی انجام دهد تا شرایط برای جراحی مهیا شود. از مهمترین راهکارها برای کاهش التهاب می توان به نشستن داخل آب گرم، مصرف ملین، مصرف مواد غذایی فیبردار، مسکن و ضد التهاب اشاره کرد.
پیشگیری از بواسیر ترومبوزه
چندین تغییر ساده در سبک زندگی می تواند به پیشگیری از بواسیر یا حداقل جلوگیری از پیشرفت آن کمک کند. یکی از موثرترین راه ها برای پیشگیری از هموروئید جلوگیری از یبوست و زور زدن در حین اجابت مزاج است. که ممکن است شامل موارد زیر باشد :
- از رژیم غذایی سرشار از فیبر مانند بلغور جو دوسر، برنج قهوه ای، نان سبوس دار، غلات کامل، میوه های تازه و سبزیجات استفاده کنید.
- ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید. ورزش می تواند با کاستن از زمان حرکت غذا در دستگاه گوارش و کاهش میزان جذب آب مدفوع، به بهبود حرکات روده کمک کند.
- فعالیت بدنی (مانند پیاده روی به مدت 10 تا 15 دقیقه چند بار در روز) می تواند به بهبود هضم کمک کند. همچنین، گردش خون را تحریک کرده و در نتیجه حرکت خون داخل وریدهای هموروئیدی را افزایش دهد.
- آب و مایعات فراوان بنوشید.
- رعایت بهداشت قردی و توجه به تمیزی و خشکی ناحیه مقعد به بهبود روند بهبودی و همچنین پیشگیری از بواسیر کمک می کند.
- می توانیدروزی چند بار به مدت 15 دقیقه در آب گرم بنشینید تا از تنش و درد ناشی از بواسیر خلاص شوید و از بروز هموروئید جلوگیری کنید.
کلام آخر
هموروئید ترومبوزه معمولاً در اثر عدم درمان هموروئید خارجی ایجاد می شود که دلیل آن لخته شدن خون در ورید است. هموروئید ترومبوزه خطرناک نیست، اما می تواند بسیار دردناک باشد. در صورتی که بیمار قبل از 72 ساعت جهت درمان مراجعه کند، امکان جراحی تخلیه لخته خون وجود دارد. ولی چنانچه بیمار چند روز بعد از بروز لخته اقدامی برای درمان نکند، تا زمان کاهش تورم امکان جراحی وجود ندارد.
در چنین، شرایطی توصیه می شود بیمار با اقدامات غیر جراحی مانند مصرف داروهای ضد التهاب و ملین به کاهش تورم کمک کند. پس از کاهش التهاب و سفتی پزشک می تواند برای درمان مناسب و جراحی اقدام کند. لذا توصیه می شود در صورت مشاهده هر یک از انواع بواسیر به پزشک متخصص جراحی عمومی مراجعه نمایید.